บทที่ 2 การเจริญเติบโตของพืช

การเจริญเติบโตของพืช

1.  การเจริญเติบโตของพืช มี  3  กระบวนการต่าง ๆ เกิดขึ้นคือ

                1.1 การแบ่งเซลล์  ทำให้มีจำนวนเซลล์เพิ่มมากขึ้น  เซลล์ที่เกิดขึ้นใหม่จะมีลักษณะเหมือนเดิมแต่มีขนาดเล็กกว่า

                1.2 การเพิ่มขนาดของเซลล์  เป็นการสร้างสะสมสาร  ทำให้เซลล์มีขนาดใหญ่ขึ้น  โดยทั่วไปแล้วเมื่อมีการแบ่งเซลล์แล้วก็จะเพิ่มขนาดของเซลล์ด้วยเสมอ

                1.3 การเปลี่ยนรูปร่างของเซลล์เพื่อให้เหมาะสมกับหน้าที่เฉพาะอย่าง

2.  ลักษณะที่แสดงว่าพืชมีการเจริญเติบโต  มีดังนี้

                2.1 รากจะยาวและใหญ่ขึ้น  มีรากงอกเพิ่มขึ้น  มีการแตกแขนงของรากมากขึ้น

                2.2 ลำต้นจะสูงและใหญ่ขึ้น  มีการผลิตทั้งตากิ่ง   ตาใบ   และตาดอก

                2.3 ใบจะมีขนาดใหญ่ขึ้น  จำนวนใบเพิ่มขึ้น

                2.4 ดอกจะใหญ่ขึ้น หรือดอกเปลี่ยนแปลงเป็นผล

                2.5 เมล็ดจะมีการงอกต้นอ่อน

3.  การที่พืชผลติดเฉพาะฮอร์โมนและเอนไซม์  ยังไม่ถือว่ามีการเจริญเติบโต

 

4.  ปัจจัยที่มีผลต่อการเจริญเติบโตของพืช  ได้แก่

                4.1 อากาศ  พืชใช้ก๊าซออกซิเจนในการหายใจ  และใช้ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ในการสร้างอาหาร

                4.2 น้ำใช้ในกระบวนการลำเลียงน้ำและแร่ธาตุใช้ในการสร้างอาหารช่วยลดอุณหภูมิภายในลำต้น

                4.3 แสง  ใช้สร้างอาหารและคลอโรฟิลล์

                4.4 แร่ธาตุ  ใช้ช่วยในกระบวนการต่าง ๆ ในการดำรงชีวิตของพืช  ช่วยสร้างคลอโรฟิลล์

                4.5 อุณหภูมิ  อุณหภูมิที่พอเหมาะจำเป็นต่อกระบวนการสังเคราะห์ด้วยแสง  การงอกของเมล็ดและการทำงานของเอนไซม์

 

5.  ต้นอ่อน   ( Embryo)

                ต้นอ่อนประกอบด้วย

                5.1 ยอดแรกเกิด   จะเจริญไปเป็นใบ

                5.2 ใบเลี้ยง  ทำหน้าที่สะสมอาหาร                                                        5.3 ส่วนของต้นอ่อนที่อยู่เหนือใบเลี้ยง  จะเจริญเป็นลำต้นส่วนบนและดอก

                5.4 ส่วนของต้นอ่อนที่อยู่ใต้ใบเลี้ยง  จะเจริญเป็นลำต้นส่วนล่าง

                5.5 รากแรกเกิด   จะเป็นส่วนแรกที่งอกผ่านเมล็ดออกมาทางรูไมโครไพล์ออกมาก่อน  แล้วเจริญไปเป็นรากแก้ว

 

6.  ส่วนประกอบเมล็ด  มีส่วนประกอบดังนี้

                6.1 เปลือกหุ้มเมล็ด  เป็นส่วนที่อยู่นอกสุดทำหน้าที่ป้องกันอันตรายให้แก่เมล็ด  ที่ด้านเว้าของเมล็ดจะมีรอยแผลเป็น   ซึ่งเป็นส่วนที่เคยติดกับรังไข่และมีรูไมโครไพล์อยู่บริเวณนี้  ซึ่งรากแรกเกิดจะงอกออกทางรูไมโครไพล์นี้

                6.2 เนื้อเมล็ด  เป็นส่วนที่สะสมอาหารไว้เลี้ยงต้นอ่อน  พืชใบเลี้ยงคู่เนื้อเมล็ดคือใบเลี้ยง   เช่น  พืชตระกูลถั่ว  พืชใบเลี้ยงเดี่ยว  เนื้อเมล็ดคือเอนโดสเปิร์มเช่น  ข้าว   ข้าวโพด  มะพร้าว

 

7.   การงอกของเมล็ด  ต้องอาศัยปัจจัยดังต่อไปนี้

                7.1 น้ำช่วยให้เปลือกหุ้มเมล็ดอ่อนนุ่ม  ทำให้ต้นอ่อน และรากสามารถงอกออกมาได้ง่ายและช่วยทำให้เกิดกระบวนการเปลี่ยนแปลงแป้งให้เป็นน้ำตาลเพื่อลำเลียงไปใช้

                7.2 อากาศ  ก๊าซออกซิเจนช่วยในการหายใจ

                7.3 อุณหภูมิพอเหมาะ  ทำให้เอนไซม์ทำงานได้ดี  เมล็ดจะงอกได้ดีที่อุณหภูมิ   20  –  30   oC